(of: wat we van ziekenhuisseries kunnen leren)
Discussie heeft een slechte naam. Want overtuigen werkt niet om mensen mee te krijgen, zeggen we dan. Laat staan als mensen elkáár gaan overtuigen.
Maar soms kan het wel. Is het mogelijk én nodig dat we op het scherpst van de snede met elkaar redetwisten.
Helpers komen in vele soorten en maten. Twee veelvoorkomende rollen zijn die van de expert en die van de procesbegeleider.
Als je aan helpers vraagt in welke van deze twee rollen ze zich bewegen is het vaak het antwoord: ik doe allebei.
Kan dat?
Aanspreken op gedrag is een rotinterventie. Niemand wil het doen, al helemáál niemand wil het ondergaan en het maakt meer kapot dan je lief is.
Terwijl er ook alternatieve interventies bestaan, die minder heftig zijn.
Het staat nota bene op een tegeltje: kwetsbaarheid is een teken van kracht.
Om te checken of dat klopt, is de vraag: wanneer ben je kwetsbaar?
Natuurlijk niet. Duh.
Maar soms lijkt het wel alsof we doorslaan naar het andere uiterste. Dat we onze angsten niet mogen delen, omdat mensen zich er ongemakkelijk door kunnen voelen.
Dat kan nooit de bedoeling zijn.
Veranderaars werken vaak met een plan dat door een ander is gemaakt.
Hoe kun je zien of de richting van zo’n plan solide is?
Daar heb ik een simpele manier voor. Het is een woordentest in twee stappen.
Veranderen vanuit een kans klinkt veel beter dan veranderen vanuit een probleem.
Maar is dat eigenlijk wel zo?
Aanspreken is een interventie hoog op de schaal van heftigheid. Soms is het nodig, maar je kunt er ook veel mee stukmaken.
Er zijn weinig mensen die nooit een periode meemaken dat het leven pijn doet. Eén van de adviezen die deze mensen vaak krijgen, is dat ze ‘het tijd moeten geven’.
Maar is dat eigenlijk wel een goed advies?
Over de vraag wat maakt dat een verandering kan slagen hebben velen zich het hoofd gebogen.
Ik ook.
In veel organisaties heeft de zin ‘de cliënt centraal’ een prominente plek in de visie of de koers. Het valt me op dat hij in veranderopgaven onbedoeld kan uitwerken als een stoorzender.
Dat zit zo.
“Zo erg is het niet.”
“Je moet het gewoon doen.”
“Hier hebben we geen tijd voor.”