Er zijn weinig mensen die nooit een periode meemaken dat het leven pijn doet. Eén van de adviezen die deze mensen vaak krijgen, is dat ze ‘het tijd moeten geven’. En voor het blog van deze maand heb ik me afgevraagd of dat zo is.
Lees meer →Nieuws
Hoe bereik je een ‘sense of belonging’?
Het is niet toevallig dat we de term sense of belonging zo vaak horen in organisaties. Het gevoel erbij te horen is immers hét fundament onder een warme en duurzame relatie. En warme en duurzame relaties – met klanten, medewerkers en samenwerkingspartners – zijn het meest kostbare kapitaal van elke organisatie.
(meer…)
Is humor een veranderstrategie?
Een tijd geleden kwam na een lezing een manager naar me toe. Ik had over veranderstrategieën gesproken en hij vroeg zich af welke plaats humor daarbinnen had. We hadden er een leuk gesprek over. En daarna bleven de raderen erover verder draaien.
Lees meer →Wat zijn verschijningsvormen van ontkenning?
In een eerder blog heb ik ontkenning voor veranderaars een zo mogelijk nog grotere uitdaging genoemd dan weerstand. Daarmee was mijn fascinatie voor dit verschijnsel nog niet ten einde.
Voor het blog van deze maand ben ik op zoek gegaan naar verschijningsvormen die ontkenning kan aannemen bij mensen op wie deze veranderingen gericht zijn. Ik heb er zeven gevonden. (meer…)
Lees meer →Hoe zorg je dat medewerkers ruimte nemen?
Ik heb twee logees. Een witte en een gevlekte.
Ze zitten in een kleine kooi. Ik kan het niet aanzien. Bij de Welkoop haal ik een uitklap-konijnenren. Ik zet hem op, maak hem aan de kooi vast en doe het deurtje open.
Er gebeurt niets. (meer…)
Lees meer →Is veranderen leuk?
Organisatieverandering heeft vele kanten. Het is afwisselend, uitdagend, onvoorspelbaar en enerverend.
Maar is het ook leuk?
Zeker wel! Veranderingsprocessen kennen genoeg leuke momenten. De euforie als je samen resultaten boekt. De trots als klanten de omslag waarderen. De humor die voor het oprapen ligt als je gaat experimenteren met ander gedrag. De teamspirit als je samen de verandering inhoud geeft. En de energieboost die je krijgt van een krachtige inspiratiebron.
Maar toch.
Als iemand mij vertelt dat hij met zijn organisatie een verandering heeft doorgemaakt, en dat dat leuk was, geloof ik hem niet. Verandering heeft namelijk altijd een prijs. Je laat altijd iets achter dat je dierbaar is, en elke nieuwe bestemming heeft nadelen.
De functie van frictie
Maar belangrijker nog: als iemand zegt dat een verandering leuk was, dan geloof ik niet dat er echt iets veranderd is. Het veranderen van organisaties betekent het veranderen van gedrag. Het afscheid nemen van oud gedrag en het aanwennen van nieuw gedrag geeft onvermijdelijk frictie: onwennigheid, vertwijfeling, ongemak, onzekerheid en verdriet. Die frictie heeft een belangrijke functie. Het maakt mensen los van het ‘hier en nu’ waardoor ze zich kunnen openstellen voor de toekomst.
De keerzijde van enthousiasme
Leiders kunnen zeggen dat veranderen leuk is, omdat ze denken dat ze mensen mensen op die manier voor een verandering kunnen enthousiasmeren. Maar als dat betekent dat ze mensen alleen de leuke kanten van verandering voorspiegelen, zijn die mensen te weinig voorbereid op de tegenvallers die ze onderweg onvermijdelijk tegenkomen. Zodra die tegenvallers mensen overvallen, ontstaat frictie die juist niet functioneel is.
Een enthousiaste leider heeft nog een andere keerzijde. Iemand die vragen, zorgen of twijfels heeft over een verandering, zal dan weinig ruimte voelen om die op tafel leggen. Enthousiasme is heel sturend. Vragen, zorgen en twijfels blijven onuitgesproken. Als je echt wilt weten hoe iemand erin zit, is een realistische toon beter dan een enthousiasmerende.
De prijs van gescheiden werelden
Als iemand zegt dat veranderen leuk is, bedoelt hij misschien dat het leiding geven aan verandering leuk is. Het uitdenken van een nieuwe richting, het herinrichten van de organisatie, het uitzetten van veranderstrategieën en het begeleiden van het gesprek over de verandering is inderdaad een geweldig mooi en leuk vak.
Toch heeft het iets raars als het leuker is om de verandering van een ander te leiden dan om hem zelf door te maken. Want dat zou betekenen dat ‘de veranderaar’ en ‘zijn doelgroep’ zich in twee verschillende werelden bevinden. Veranderingen zijn er juist bij gebaat als die werelden met elkaar mengen. Als veranderaars ook mee veranderen en als de doelgroep ook een stempel op de verandering kan drukken. Bijkomend voordeel is dat je ook de leuke kanten van de reis meer gelijk over alle reizigers verdeelt.
Dus?
Zonder frictie geen verandering. Hoe meer realistisch mensen zijn over het proces dat ze met elkaar doormaken, hoe groter de kans dat ze de reis samen zullen volbrengen. Met onderweg ongetwijfeld ook genoeg leuke momenten.
Annemarie Mars, oktober 2015
Voor de liefhebber
Lees De functie van frictie om je te verdiepen in ook de niet leuke (en zelfs donkere) kant van verandering.
Fotocredits: “owl’s smile!! :)” by merec0 is licensed under CC BY 2.0
Lees meer →Heeft verandering een mooie verpakking nodig?
Bij de drogist verkopen ze tegenwoordig Charcoal gel.
Ik snap dat wel. Als ze het steenkoolgel noemen koopt niemand het.
Soms kloppen we dingen op om de aandacht te krijgen
Dat gebeurt ook in organisatieverandering. (meer…)
Lees meer →Waarom zou je mensen betrekken?
Een tijdje geleden stuitte ik in een managementboek op deze zin:
‘Mensen verzetten zich doorgaans een stuk minder tegen hun eigen ideeën’
Ik heb hem een tijdje laten sudderen. Inmiddels is me duidelijk waarom ik er buikpijn van kreeg.
Daar zijn twee redenen voor. (meer…)
Lees meer →Wat is de urgentie van de urgentie?
Om in tijden van continue verandering als organisatie te blijven floreren is het essentieel om tijdig en snel te kunnen veranderen. Wat organisaties die daar goed in zijn met elkaar gemeen hebben is dat ze niet alleen weten waarnaar ze onderweg zijn maar ook waarom ze onderweg zijn. Ze hebben een gedeeld urgentiegevoel.
Die urgentie versterkt de verandering op meerdere manieren. (meer…)
Lees meer →Moet je de beste willen zijn?
Het is een ambitie die je in organisaties regelmatig tegenkomt: de beste zijn. De ranglijstjes aanvoeren. De Champions League bereiken.
Ik gun iedere organisatie het gevoel van euforie als de erkenning komt dat je de beste bent. Maar ik zou niet snel adviseren om het als veranderambitie te kiezen. (meer…)
Lees meer →Kun je veranderen zonder urgentie?
In mijn eerste boek wees ik ‘urgentie’ als één van de vijf krachten om een verandering te laten slagen. Dat roept de vraag op of een verandering ook kan slagen als er geen urgentie is.
Om die vraag te beantwoorden laat ik in dit blog vier soorten veranderingen zien (‘van A naar B’) die op het eerste gezicht urgentieloos lijken. (meer…)
Lees meer →Kun je iemand alleen helpen als je in zijn schoenen hebt gestaan?
Never judge a man untill you’ve walked a mile in his shoes, zong Elvis in 1968.
Als dat waar is kan ik mijn zaak wel opdoeken. Want ik help bestuurders, directeuren en managers terwijl ik dat zelf nooit ben geweest.
Hoe letterlijk moeten we deze woorden van Elvis dus nemen? Moet een geriater zelf oud zijn? Moet een opvoedkundige zelf kinderen hebben? Moet een diëtist zelf te zwaar zijn geweest? (meer…)
Lees meer →